8250.- Proverbes et dictons d’Haïti

 Arts et Culture

 

A – B – C – D – E – F – G – H – I – J – K – L – M
N – O – P – Q – R – S – T – U – V – W – X – Y – Z

-R-

• Bay kou bliye, pote mak sonje.
• Padon pa geri maleng.

• Aprè dans, tanbou lou.
• Bèl cheve pa lajan.
• Bèf pou wa, savann pou wa, ya demele yo.
• Bwa ki nan men w, se avèk li ou pouse chen.
• Chanje mèt, chanje metye.
• Chay ou pa ka pote, ou mete l ate byen dousman.
• Gen bab pa vle di granmoum pou sa.
• Kabwit di sak nan vant li se li ki pa l.
• Kaka poul pa ze.
• Kalbas gran bouch pa kenbe dlo.
• Kalbas pa donnen joumon.
• Kochon mawon konnen sou ki bwa poul fwote.
• Le w pa gen manman ou tete grenn.
• Malere pa fè bwodè.
• Matla te di plis pase sa, epi li kite payas monte li.
• Mennen koulèv la lekol se youn, fè l chita se de.
• Mezi lajan w, mezi wanga w.
• Pa fouye zo nan Kalalou.
• Pa van chat nan makout.
• Pati bonè pa di konn chimen pou sa.
• Pito dlo-a tonbe, klabas la pa kraze.
• Pito sa pase sa.
• Pòv pa mande degi.
• Sa chat konnen, se sa li montre pitit li.
• Sak nan men w, se li pa w.
• Se pa lè yon moun ap neye, pou w montre li naje
• Ti bout kouto miyò pase zong.
• Ti mapou pa grandi anba gwo mapou.
• Wè pa wè antèman pou katrè.

• Bondye bon.
• Bouche nen w pou bwè dlo santi.
• Lè w mouri, ou pa pè santi.
• Nan mal, nan mal nèt.
• Sa ki fèt fèt.

• Bwè dlo, respekte vè.
• Kabwit pa mare nan pikèt bèf.
• Sa ki ba bon pou sak, ou pa bay makout li.

• Sa a se dènye kou ki touye koukou.

• Kòfrefò pa swiv kòbya.
• Lajan al kay lajan.
• Milat pov se nèg, nèg rich se milat.
• Le w genyen zanmi konnen w.
• La sante se pi gwo richès.

• [Voir Danger et risques]

-S-

• Anba moumou se dèy.
• Je wè, bouch pe.
• Kout manchèt nan dlo pa kite mak.
• Sa je pa wè, kè pa tounen.
• Sa ki nan kè yanm, se kouto ki konnen li.
• Se soulye ki konnen si chosèt gen twou.

• Kabwit di sak nan vant li se li ki pa l.
• Pa konen pa al lajistis.
• Si chen rakonte w sa li wè, ou pap janm mache nannwit.

• Bèf pou wa, savann pou wa, ya demele yo.
• Chen pa janm mode piti li jis nan zo.
• Chen ki gen zo pa gen zanmi.
• Fiyèl mouri, makomè kaba.
• Kouto pa janm grate manch li.
• Men anpil chay pa lou.
• Moun ki manje pou kont yo pa janm grangou.
• Moun ki swe pou w se sou li ou chanje chemiz.
• Pipi gaye pa fè kim.
• Si w renmen po-a, fòk ou renmen grenn nan tou.
• wòch nan dlo pa konn doulè wòch nan solèy.
• Vwazinaj se dra bl
• Yon sèl dwèt pa manje kalalou.
• Zafè kabwit pa zafè mouton.

• Anvi tout, pédi tout.
• Bèf di li pral sal savann, se ke li li sal.
• Koukou wè lwen, men li pa wè deyè tèt li.
• Li pa konnen non chen li.
• Matla te di plis pase sa, epi li kite payas monte li.
• Mete chat veye bè.
• Nèg sòt mare chwal li, nèg lespri paka lage li.
• Nou alfabèt, nou pa bèt.
• Se lave men, siye até.
• Se sòt ki bay, embesil ki pa pran.
• Pati bonè pa di konn chimen pou sa.
• TWòp lespri, sòt pa lwen.
• W ap sèvi pè, ou kite pitit ou mouri chwal.

• Danmijann poko plen, boutèy paka jwenn.
• Kabwit di sak nan vant li se li ki pa li.
• Kapab pa soufri.
• Gen kapab ak kapab; gen kapab pase kapab.
• Gen towo pase towo.
• Kafou toujou pi gran pase gran chimen.
• Si kalmason te viann, se pa nan mitan chemen ou ta jwen li.

• Bat men ankouraje chen.
• Bourik fè pitit pou do li poze.
• De mèg pa fri.
• Men anpil, chay pa lou.
• Li pa pitimi san gadò.
• Misye gen deyè.
• Si pa gen sitirè pa ka gen vòlè.
• Tout moun gen yon bwa deyè bannann yo.

-T-

• Bat fè-a pandan li cho.
• Se lè kabwit fin pase w ap rele fèmen baryè.

• Bèl fanm se traka.
• Chen ki gen zo pa gen zanmi.
• Fiyèl mouri, makomè kaba.
• Lè w genyen zanmi konnen w.
• Li se kouto de bò.
• Sa-a se dènye kou ki touye koukou.
• Se grès kochon-an ki kwit kochon-an.
• Zanmi pre se zanmi kòd anba bra.

Travail

• Bourik travay, chwal garyonen.
• Ti pil ti pil fè chay
• Zwazo ki chante pa gra.

-V-

• Bèf di li pral sal savann, se ke li li sal.
• Bèf ki gen ke long, pa janbe dife.
• Bèf pa janm di savann mèsi.
• Bèf pou wa, savann pou wa, ya demele yo.
• Bondye pouse mouch pou bèf san ke.
• Ou kouche sou po bèf la, w ap pale li mal.

• Kochon manje santiman li nan po bannan-n.
• Pito dlo-a tonbe, klabas la pa kraze.
• Santi bon koute chè.

• Bèl cheve pa lajan.
• Fe wè pa dire.
• Kòfrefò pa swiv kòbya.
• Lawouze fè banda tout tan solèy poko leve.
• Matla te di plis pase sa, epi li kite payas monte li.

• Bat chen-an tan mèt li.
• Jou fèy tonbe nan dlo se pa jou-a li pouri.
• Lè w manje pitit tig, ou pa domi di.
• Sa nèg fè nèg Bondye ri.
• Teke mab la jis li kase.

• Bèl pawòl pa vle di verite pou sa.
• Bonjou li pa la verite.
• De je kontre manti kaba.
• Rayi chen di dan li blanch.

• Abitid se vis.
• Gen twou nan manch.
• Tout moun gen yon gren zannon kay zofèv
• Zonbi ki goute sèl, pa mande rete.